- 08/09/2022
- Yayınlayan: Pınar Aşçıoğlu
- Kategori: Eğitimler
Mal ve hizmetlerde yaşanan fiyat artışı olarak tanımlanabilen enflasyon kavramı, sadece belirli bir mal ve hizmetteki değil ülkedeki fiyatların genel düzeyindeki artış hızını ifade eder. Örneğin yıllık tüketici fiyatları enflasyonunun %20 olması, tüketici fiyatları genel düzeyinin bir önceki yıla kıyasla %20 oranında arttığını gösterir. Başka bir deyişle, bir önceki yıl 100 TL’ye alınan bir mal ve hizmet sepetinin bu yıl içinde 120 TL’ye yükseldiğini belirtir.
Enflasyonun yüksek seyretmesi, alım gücünün azaldığı anlamına gelir. Ancak enflasyonun düşüklüğü; fiyatların düştüğü, alım gücünün arttığı ve gelirin yükseldiği anlamına gelmez. Fiyatların bir önceki döneme göre daha az arttığını ifade eder. Eksi enflasyon (deflasyon) ise fiyatların bir önceki döneme kıyasla gerilediğine işaret eder. Enflasyon, farklı kalemleri içeren çeşitli göstergelere sahiptir. İşte, çekirdek enflasyon kavramı bu noktada ortaya çıkar. Gelin, çekirdek enflasyonu daha yakından tanıyalım.
Çekirdek Enflasyon Kavramı Nedir?
Çekirdek Enflasyon Nedir?
Merkez bankalarının para politikalarını belirlemede kullandıkları TÜFE endeksindeki kalıcı trendleri değerlendirmelerine yardımcı olan çekirdek enflasyon, para politikasının etkisinin sınırlı olduğu, kontrol dışı olarak tanımlanan gıda ve enerji gibi kalemlerin dışarıda bırakıldığı mal ve hizmetlerdeki fiyat artış hızıdır. Bir başka deyişle merkez bankasının doğrudan kontrolü altında olmayan gıda ve enerji gibi kalemlerin manşet enflasyondan çıkarılmasıyla elde edilen enflasyon oranına çekirdek enflasyon denir. Manşet enflasyon hesaplamasında kullanılan gıda kalemleri; mevsim farklılıkları ve hava koşulları nedeniyle yıl içinde fiyat dalgalanmaları yaşayabilir. Ayrıca benzin, doğalgaz, alkol ve tütün ürünleri gibi kalemler de arz ve talebe bağlı olmaksızın devlet tarafından farklı şekillerde fiyatlandırılabilir.
Çekirdek Enflasyon Göstergeleri Nelerdir?
- A grubu: Mevsimlik ürünler hariç TÜFE
- B grubu: İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFEC grubu: Enerji, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altın hariç TÜFE
- D grubu: İşlenmemiş gıda, alkollü içecekler ve tütün ürünleri hariç TÜFE
- E grubu: Alkollü içecekler ve tütün hariç TÜFE
- F grubu: Yönetilen-yönlendirilen fiyatlar hariç TÜFE
